Wszystko, co chcieliście wiedzieć o antykoncepcji #2

Wszystko, co chcieliście wiedzieć o antykoncepcji #2

Druga część rozmowy o antykoncepcji z profesor Violettą Skrzypulec-Plintą.

Część pierwsza dotyczyła głównie plastrów antykoncepcyjnych oraz bardzo indywidualnych przypadków, które zdecydowanie wymagałyby metody szytej na miarę. W dzisiejszym wpisie rozmawiam z panią profesor o antykoncepcji dla mężczyzn, sterylizacji i wazektomii, wkładkach domacicznych oraz antykoncepcji hormonalnej. Zapraszam do lektury!

Antykoncepcja dla mężczyzn

Antykoncepcja dla mężczyzn, zwłaszcza ta długoterminowa, to temat budzący sporo kontrowersji i co jakiś czas powracający w mediach. Wciąż słyszymy, że prace nad nowymi metodami antykoncepcji dla mężczyzn trwają, a męski odpowiednik pigułki jest tuż, tuż za rogiem i w przeciągu pięciu lat powinna być on dostępny. Szkoda, że co mniej-więcej pięć lat historia się powtarza i długoterminowa antykoncepcja dla mężczyzn jest wciąż o pięć lat od nas. Jak w Alicji w Krainie Czarów: dżem jutro, dżem wczoraj, ale nigdy dżem dzisiaj.

Nie dziwię się więc, że wiele waszych pytań dotyczyło właśnie antykoncepcji dla mężczyzn:

Czy jest obecnie na rynku światowym produkt antykoncepcyjny dla mężczyzn? Czy jest jakakolwiek szansa, że kiedykolwiek takie produkty pojawią się na polskim rynku?

Na chwilę obecną środkiem antykoncepcyjnym dla mężczyzn mężczyzn jest prezerwatywa. Jest ona jedną z najpopularniejszych (ale nie najskuteczniejszych) metod antykoncepcyjnych, również dostępna w Polsce.

Czy jest dostępna długotrwała, inna niż prezerwatywy metoda antykoncepcyjna dla mężczyzn z odwracalnymi skutkami?

Na razie nie. Obecnie trwają badania nad „pigułką antykoncepcyjną” dla mężczyzn. Są one już tak zaawansowane, że przewiduje się, że rewolucja w męskiej antykoncepcji nastąpi w najbliższym czasie. Antykoncepcja hormonalna dla mężczyzn ma się opierać na zastrzykach z testosteronu (właściwej odmiany), a skuteczność tej metody, według przeprowadzonych do tej pory badań, utrzymuje się na poziomie 97-100%.

Kiedy będzie antykoncepcja dla mężczyzn?

Już jest. Najbardziej rozpowszechniona to prezerwatywa. Istnieje jeszcze wazektomia, ale jest to metoda nieodwracalna. Dotychczasowe próby stworzenia antykoncepcji hormonalnej dla mężczyzn nie przyniosły zadowalającego rezultatu.

Czy zabezpieczanie się jedynie (prawidłowo) założoną prezerwatywą jest skuteczne?

Skuteczność prezerwatywy utrzymuje się na poziomie 98,4%. Wskaźnik Pearla dla prezerwatywy wynosi 1,8 (Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie antykoncepcji. Aneks Nr 1 do rekomendacji PTG w sprawie antykoncepcji). Decyzję, czy taki poziom skuteczności jest wystarczający, należy podjąć samemu/z partnerem.

Wkładka domaciczna

Wkładki domaciczne (IUD) cieszą się coraz większą popularnością, zarówno jako antykoncepcja odpowiednia dla kobiet, które już rodziły, jak i dla nieródek. Wkładka domaciczna to metoda długoterminowa, bo – w zależności od typu IUD – można ją stosować nieprzerwanie od kilku do kilkunastu lat.

Niestety, jednym z czynników, który zniechęca kobiety do sięgnięcia właśnie po tę metodę, jest proces aplikacji, który może wiązać się z dyskomfortem. Również kilka dni po założeniu wkładki mogą pojawiać się skurcze, które przypominają bóle menstruacyjne.

Jakie typy wkładek domacicznych są dostępne w Polsce?

Istnieją na rynku dwa typu: wkładki typu Cu – miedzianie; oraz wkładki uwalniające hormon – levonorgestrel.

Czy to prawda, że wkładkę domaciczną mogą mieć zakładaną tylko kobiety, które już rodziły (bo zmniejsza płodność)?

W chwili obecnej na polskim rynku dostępna jest wkładka domaciczna (Jaydess) przeznaczona dla kobiet, które nie rodziły.

Czy wkładka domaciczna zawierająca hormony może opóźnić/przyspieszyć wejście w menopauzę?

Działanie wkładki uwalniającej progestageny nie wpływa na przyspieszenie lub opóźnianie pojawienia się menopauzy u kobiet. Brak jest dowodów klinicznych na występowanie takiego zjawiska.

Chcę spiralę hormonalną, ale jestem totalnym mięczakiem i strasznie boję się procedury umieszczania jej. Da się ten zabieg przeprowadzić w znieczuleniu ogólnym w Polsce?

Oczywiście, zawsze jest taka możliwość. Należy znaleźć ośrodek ginekologiczny, gdzie wykonywane są takie procedury. Zabieg można wykonać w znieczuleniu krótkim, dożylnym, po którym po 2 godzinach pacjentka wychodzi do domu.

Czy nieródka może mieć bezpiecznie założoną wkładkę domaciczna?

Może skorzystać z Jaydess antykoncepcyjnej wkładki hormonalnej. Ten rodzaj wkładki antykoncepcyjnej jest przeznaczony dla kobiet młodych, zwłaszcza tych, które nie rodziły. Jej bezpieczeństwo i skuteczność jest oparta na badaniach klinicznych.

Czy jeśli nie rodziłam, mogę skorzystać z Jaydess – antykoncepcyjnej wkładki hormonalnej?

Ten rodzaj wkładki antykoncepcyjnej jest przeznaczony dla kobiet młodych, zwłaszcza tych które nie rodziły. Jej bezpieczeństwo i skuteczność jest oparta na badaniach klinicznych.

Antykoncepcja hormonalna

Jakie jest prawdopodobieństwo zajścia w ciążę przy stosowaniu jedynie antykoncepcji hormonalnej?

To zależy, jaka metoda była dotychczas stosowana. Antykoncepcja hormonalna to nie tylko jedna metoda. Antykoncepcja hormonalna to zarówno plastry, jak i wkładka, pierścień, czy implant. Trudno mówić o skuteczności każdej z tych metod razem, ponieważ nieznacznie różnią się one między sobą. Zestawienie skuteczności poszczególnych metod przy prawidłowym stosowaniu dostępne jest pod tym linkiem.

Czytałam kiedyś, że antykoncepcja hormonalna nie działa dobrze w przypadku wagi powyżej 85 kg i chciałabym dowiedzieć się, czy to prawda.

Obostrzenie wagowe dotyczy jedynie stosowania antykoncepcji hormonalnej w postaci plastrów.

Czy stosowanie antykoncepcji hormonalnej w przeszłości może mieć wpływ na trudności z zajściem w ciążę?

Zdecydowanie nie. Nikt do tej pory nie wykazał takiej zależności w badaniach klinicznych.

Czy przerwa pomiędzy kolejnymi opakowaniami tabletek antykoncepcyjnych jest nam naprawdę potrzebna, jeśli tak, to do czego? Co faktycznie nam daje, oprócz krwawienia z odstawienia, „udającego” okres? Czy stosowanie przez dłuższy czas, np dłużej, niż trzy-cztery miesiące, tabletek bez przerw jest bezpieczne?

Nie wolno stosować na własną rękę tabletek antykoncepcyjnych bez robienia przerwy między opakowaniami lub bez stosowania tabletek placebo. Ciągłe stosowanie tabletek antykoncepcyjnych bez robienia przerwy może doprowadzić do przerostu błony śluzowej macicy i krwawień przełomowych.

Słyszałam, że pigułkę antykoncepcyjną można stosować tylko do ok. 30 roku życia, a później jej skuteczność drastycznie spada. Czy to prawda?

Pamiętajmy, że rodzajów pigułek jest wiele, a ich skuteczność praktycznie się nie zmienia jeśli przestrzega się zaleceń. Zawsze należy dostosować rodzaj pigułki do potrzeb kobiety.

Czy lekarz pierwszego kontaktu ma obowiązek wypisać receptę na jedno opakowanie tabletek, nawet jeżeli nie mam zaświadczenia od ginekologa?

Nie, nie ma takiego obowiązku, ale ma takie prawo i grzecznościowo może to wykonać.

Czy pierścień hormonalny sprzyja rozwojowi nadżerki?

Pierścień dopochwowy nie ma wpływu na rozwój nadżerki na tarczy szyjki macicy. Są to dwie odrębne sprawy.

Sterylizacja/wazektomia

To chyba najbardziej kontrowersyjne metody antykoncepcji, ponieważ według specjalistów stoją w konflikcie z polskim prawem. Zagranicą, głównie na Zachodzie, sterylizacja i wazektomia zostały uznane za legalną formę kontroli płodności i można poddawać się tym zabiegom bez większych przeszkód – może poza kosztami wyjazdu i samej procedury (w Wielkiej Brytanii sterylizacja kosztuje około 1500 funtów, zaś w Hiszpanii zabiegowi wazektomii można poddać się za 560 euro*).

Choć wazektomia jest odwracalna w około 90% przypadków, wcześniejsze poddanie się zabiegowi może wpłynąć na jakość spermy, a co za tym idzie – zdolność do zapłodnienia partnerki (źródło). Dlatego sterylizację i wazektomię zaleca się tym osobom, które mają absolutną pewność, że nie chcą mieć dzieci (niezależnie od powodów takiej decyzji).

Gdzie w Unii Europejskiej można się poddać legalnie zabiegowi sterylizacji przez podwiązanie jajowodów i jaki w przybliżeniu jest koszt takiego zabiegu?

O tym, że sterylizacja jest legalną metodą antykoncepcyjną, wyraźnie mówi prawo m.in. następujących krajów: Francji, Holandii, Luksemburgu, Austrii, Danii, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Wielkiej Brytanii. Koszty uzależnione są od danej kliniki.

Skoro istnieje refundacja pigułek czy plastrów antykoncepcyjnych, dlaczego wazektomia nie jest refunfowana?

Wazektomia jest w Polsce metodą nielegalną w myśl art. 155 kodeksu karnego.

KTO:

1. pozbawia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia albo

2. powoduje inne ciężkie kalectwo, ciężką chorobę nieuleczalną lub długotrwałą, chorobę zazwyczaj zagrażającą życiu, trwałą chorobę, trwałą całkowitą lub znaczną niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie ciała,

3. podlega karze więzienia od roku do lat 10.”

Sterylizacja kobieca – jakie są możliwe skutki uboczne (oprócz nieodwracalności)?

Generalnie możliwe jest wystąpienie wszystkich powikłań związanych z operacją, w tym narażenie życia.

Mam nadzieję, że pani profesor udało się rozwiać niektóre wątpliwości i ułatwić wam podjęcie decyzji w sprawie doboru odpowiedniej metody antykoncepcji. W komentarzach pod częścią pierwszą zadawaliście też pytania dotyczące problemów nieporuszonych w ankiecie, dlatego postaram się znaleźć na nie odpowiedź wkrótce i może przygotować kolejny wpis na temat antykoncepcji.

Wpis powstał w ramach kampanii Nie łykam. Wszystko, co powinnaś wiedzieć o antykoncepcji.

* Koszt obliczony w ramach serwisu Treatment Abroad.

okładka wpisu

Komentarze zamknięte.
  1. Pela

    29 maja 2017 at 14:38

    A co z suchoscia pochwy przy stosowaniu antykoncepcji? Czy takie zele typu mucovagin wystarcza?

  2. karo4

    23 lutego 2017 at 12:16

    Ja bralam przez dwa lata tabletki i nie moglam zniesc zmiennych nastrojow. z suchoscia pochwy poradzilam sobie mucoavaginem, ale hustawka nastrojow meczyla zarowno mnie jak i mojego partnera. Teraz zabezpieczamy sie prezerwatywami

  3. Aleksandra

    20 września 2016 at 03:37

    „Nie wolno stosować na własną rękę tabletek antykoncepcyjnych bez robienia przerwy między opakowaniami lub bez stosowania tabletek placebo. Ciągłe stosowanie tabletek antykoncepcyjnych bez robienia przerwy może doprowadzić do przerostu błony śluzowej macicy i krwawień przełomowych.”
    A ja czytałam w kilku źródłach, że 1. można stosować tabletki przez wiele lat absolutnie bez żadnych szkód, 2. to wręcz ZMNIEJSZA ryzyko chorób, dzięki temu, że uwaga uwaga, błona śluzowa NIE NARASTA (jakiego przerostu? skąd, skoro pigułki powodują, że ta błona nie rośnie tak jak normalnie?). No i przy okazji, tydzień przerwy został wymyślony dlatego, że miało to sprawiać wrażenie, że cykl nie różni się tak bardzo od zwykłego, co z kolei miało uczynić pigułki akceptowalne z punktu widzenia, of all people, CHRZEŚCIJAN.

  4. Klarcia

    6 września 2016 at 14:20

    Czy histerektomia wykonana w młodym wieku, zaraz po pokwitaniu może mieć korzystny wpływ na cerę, na sprawność fizyczną?

  5. Kurcia

    28 sierpnia 2016 at 21:40

    Ja wybrałam tabletki. 8 szczęśliwych miesięcy na Vibinie :)

  6. Type B Negative

    17 sierpnia 2016 at 13:48

    Wazektomia NIE JEST NIELEGALNA według polskiego prawa, gdyż (przynajmniej w teorii) da się później przywrócić drożność nasieniowodom. Istnieje kilka klinik w samej Warszawie, które wykonują zabieg wazektomii. Nie rozumiem, jak takie rozminięcie się z faktami mogło się pojawić w tym wywiadzie o.O

    • em

      22 sierpnia 2016 at 22:11

      wazektomia może prowadzic do zaburzenia bariery krew-jądro, co spowoduje atakowanie plemników przez limfocyty, stąd, przywrócenie drożności nie zawsze jest możliwe

    • Type B Negative

      29 sierpnia 2016 at 16:00

      Wiem, o co chodzi, natomiast praktyka w tym temacie wskazuje na „co nie jest zabronione, jest dozwolone”. Skoro wazektomię da się odwrócić, przynajmniej w teorii, znajdą się kliniki, które taki zabieg wykonują całkiem jawnie. (Znam osobę po takim zabiegu, stąd mam trochę informacji z tego, jak taki zabieg wygląda, i jak traktują go lekarze.)

  7. Arya

    10 sierpnia 2016 at 22:03

    Czy ktoś zna ginekologa w Krakowie (lub ew. Warszawie), który ma doświadczenie w zakładaniu spirali miedzianych nieródkom?

    Nie mogę stosować żadnej antykoncepcji hormonalnej ze względu na problemy z krążeniem (gdy byłam na hormonach miałam bóle nogi przy długotrwałym siedzeniu – przeszły jak ręką odjął po odstawieniu).

    Próbowałam raz zakładać spiralę miedzianą (TCu 380A) u mojej ginekolog, bo mówiła, że się na tym zna. Jednak jak przyszło co do czego to się okazało, że miała problem by ją nawet przygotować odpowiednio (dopiero ja jej zwróciłam uwagę, że w instrukcji jest inaczej niż ona robi!). W końcu ja się zestresowałam, ona się zestresowała, popróbowała przez chwilę i powiedziała, że „się nie da, bo mam za wąskie ujście szyjki macicy”. Od słowa do słowa okazało się, że ona wbrew temu co mówiła wcześniej, nieródkom bardzo rzadko zakłada i w ogóle nie pamięta kiedy ostatnio miedzianą zakładała.

    Ze względu na to, że nie planuję w ogóle mieć dzieci zależałoby mi by spróbować jeszcze raz, ale u kogoś kto się rzeczywiście zna.

  8. Zosia

    7 sierpnia 2016 at 00:44

    Podpisuję się pod nieusatysfakcjonowanymi komentarzami nt. odpowiedzi pani doktor.
    Poza tym, od jakiegoś czasu próbuję – i nie mogę rozgryźć – czym jest IUD, czym IUS, którym z nich jest Mirena, które z nich jest mniej szkodliwe, a skuteczniejsze. Różne źródła różnie to opisują.

    • Nat

      7 sierpnia 2016 at 09:08

      IUD uwalnia miedź, IUS – hormon (progesteron). Miedź sprawia, że skład płynu w macicy i jajowodach zmienia swój skład, więc sperma nie może przetrwać w drogach rodnych kobiety; progesteron zagęszcza śluz, więc sperma nie może przedostać się, aby zapłodnić jajeczko, dodatkowo wyściółka macicy staje się cieńsza, a w związku z tym istnieje małe prawdopodobieństwo, że pozwoli zagnieździć się zapłodnionemu jajeczku. IUS można stosować nieprzerwanie przez 3 do 5 lat (w zależności od konkretnego urządzenia), zaś IUD od 5 do 10 lat (też w zależności od typu urządzenia).

  9. Julia

    6 sierpnia 2016 at 23:19

    wygląda na to, że pani doktor zdecydowanie woli mówić tylko o plastrach.

  10. Renata

    5 sierpnia 2016 at 17:29

    Ja mam pytanie odnośnie podwiązania jajowodów – czy to jest to samo, co sterylizacja? I czy podwiązanie ich powoduje zmiany hormonalne? Przyspiesza starzenie / menopauzę?

  11. Klara Zawada

    5 sierpnia 2016 at 15:40

    To ja uzupełnię odpowiedz pani dr o zakładaniu wkładek: Nie trzeba jej zakładać w znieczuleniu ogólnym, zwłaszcza że nie wszyscy je dobrze znoszą. Jeśli przeszkodą jest tyłozgięcie szyjki macicy (bolesne manewrowanie) mozna szyjkę znieczulić miejscowo jak u dentysty. Koszty również porównywalne z dentystycznymi :)

  12. TrueLove

    5 sierpnia 2016 at 14:36

    Jest bląd w tekscie:
    „Czy jest dostępna długotrwała, inna niż prezerwatywy metoda antykoncepcyjna dla mężczyzn z odwracalnymi skutkami?

    Na razie nie.”

    A na koniec wpisu czytamy o 90% szansy na odwrócenie wazektomii.

    Z mojego wcześniejszego researchu wynika, ze szansa na odwrócenie to okolo 70%. Na dodatek, tematem tabu nadal są skutki uboczne wazektomii, np hormonalne.

  13. ziuta

    5 sierpnia 2016 at 13:20

    szczerze mówiąc pani doktor naprawdę sucho odpowiada, żeby przez przypadek ani słowem nie dodać nic a nic. nie dowiedziałam się niczego, czego nie dowiedziałabym się bez prostego goglowania. nieco bardziej otwarta ekspertka może poniosła by to lepiej.

    • malaw

      5 sierpnia 2016 at 13:43

      Calkowicie sie zgadzam. Szkoda, liczylam ze sie czegos nowego dowiem. Czegos czego nie mozna sprawdzic na wikipedii ;)

    • TrueLove

      5 sierpnia 2016 at 14:33

      Też uważam, że odpowiedzi sa jak z pierwszego lepszego FAQ.

    • Vanti

      5 sierpnia 2016 at 21:51

      mnie też nie zadowalają jej odpowiedzi. Nie wiem czy to forma skrócona, czy faktyczna odpowiedź – jeżeli to drugie, to bardzo słabo :p